HENRYK SIENKIEWICZ – NASZ PATRON od 6 maja 1974 roku.
KTO: powieściopisarz, publicysta
NARODOWOŚĆ: polska
URODZONY: 5 maja 1846 w Woli Okrzejskiej (Podlasie)
ZMARŁ: 15 listopada 1916 w Vevey (Szwajcaria)
DZIEŁA:
- “Na marne” (1872)
- “Humoreski z teki Worszyłły” (1872-73)
- “Sielanka” (1875)
- “Stary sługa” (1875)
- “Hania” (1876)
- “Listy z podróży do Ameryki”.
- “Szkice węglem”
- “Za chlebem”
- “Bartek”
- “Zwycięzca”
- “Janko Muzykant”
- “Latarnik”
- “Ogniem i mieczem” (1884)
- “Potop” (1886)
- “Pan Wołodyjowski”
- “Bez dogmatu” (1891) – powieść
- “Rodzina Połanieckich” (1895)
- “Quo vadis” (1896) (Nagroda Nobla 1905)
- “Krzyżacy”(1900)
- “Na polu chwały” (1905)
- “Wiry” (1910)
- “W pustyni i w puszczy” (1911)
- “Legiony” (1914)
Z UZASADNIENIA NAGRODY NOBLA:
Otrzymał ją za “wybitne osiągnięcia w dziedzinie eposu” i – jak podkreślił jeden z jurorów – “rzadko spotykany geniusz, który wcielił w siebie ducha narodu”.
FAKTY Z ŻYCIORYSU:
Henryk Sienkiewicz urodził się 5 maja 1846 roku na Podlasiu w Woli Okrzejskiej. Najmłodsze lata spędził na wsi, obserwując z bliska życie, które później opisał w swoich nowelach ( np.”Janko Muzykant”). Gimnazjum ukończył w 1866 roku w Warszawie. Następnie rozpoczął studia na wydziale prawa, medycyny i filologii w Szkole Głównej w Warszawie oraz na rosyjskim UW (studiował do 1872 roku). Działalność literacką –pod pseudonimem Litwos- rozpoczął w roku 1867. Był między innymi krytykiem literackim, felietonistą, dziennikarzem, nowelistą, ale przede wszystkim powieściopisarzem. Ze względu na społeczną i patriotyczną tematykę utwory młodego pisarza były chętnie czytane i szybko przyniosły mu rozgłos. Po powrocie z podróży po Ameryce (1876-1878) talent Sienkiewicza osiągnął pełnię. W latach 1883-1888 ukazuje się “Trylogia” (“Ogniem i mieczem”, “Potop”, “Pan Wołodyjowski” ). Mimo ciężkich przeżyć osobistych (śmierć ukochanej żony, niefortunne drugie małżeństwo), wena twórcza nie opuściła pisarza. W tym czasie powstały wielkie powieści historyczne:”Quo vadis” ( 1896) i “Krzyżacy” (1900). Henryk Sienkiewicz zdobywa światową sławę. Jego dzieła są tłumaczone na wiele języków i rozchodzą się w dużych nakładach w Ameryce, Azji, a nawet w Afryce. W 1905 roku pisarz otrzymał Nagrodę Nobla za powieść “Quo vadis”. Polacy, z okazji trzydziestolecia pracy literackiej “ku pokrzepieniu serc”, ofiarowali pisarzowi w 1900 roku majątek w Oblęgorku ( obecnie mieści się tam muzeum noblisty). Podróże po Egipcie oraz terenach dzikiej Afryki (1890-1891) dostarczyły Sienkiewiczowi materiałów do napisania powieści dla młodych czytelników pod tytułem “W pustyni i w puszczy” (1911 ). Ostatnie lata niezwykle bogatego i pracowitego życia pisarz poświęcił Polakom, którzy ucierpieli podczas I. wojny światowej. Zorganizował w Szwajcarii specjalny Komitet Pomocy Ofiarom Wojny w Polsce i był jego prezesem. Odzyskania przez Polskę niepodległości już nie doczekał. Zmarł w Vevey w Szwajcarii 15 listopada 1916 roku. 27 października 1924 roku zwłoki pisarza sprowadzono do Polski i złożono w podziemiach katedry Świętego Jana w Warszawie.
MUZEA:
- Muzeum Henryka Sienkiewicza w Oblęgorku
- Muzeum Henryka Sienkiewicza w Woli Okrzejskiej
Portret Henryka Sienkiewicza autorstwa p. Teresy Goliaszewskiej.